คปภ. ห้ามบริษัทประกันภัยขยายธุรกิจระหว่างแก้ไขฐานะเงินกองทุน

สำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) ออกประกาศควบคุมเชิงป้องกันห้ามบริษัทประกันที่มีปัญหาเงินกองทุน ขยายธุรกิจ รับลูกค้าใหม่ รวมถึงการต่ออายุกรมธรรม์เดิมและประกันภัยต่อ ยกเว้นสัญญาที่จำเป็นต่อการแก้ไขฐานะการเงิน โดยมีเป้าหมายในการเพิ่มความมั่นคงระบบประกันภัยไทย และไม่กระทบสิทธิผู้เอาประกันภัยเดิม

เมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน 2567 นายชูฉัตร ประมูลผล เลขาธิการคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (เลขาธิการ คปภ.) ในฐานะนายทะเบียนได้ออกประกาศนายทะเบียน เรื่อง กรณีที่ถือว่าเป็นการรับประกันภัยรายใหม่และการก่อภาระผูกพันเพิ่มเติมของบริษัทประกันชีวิต และของบริษัทประกันวินาศภัย พ.ศ. 2567 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกำหนดกรณีที่ถือว่าเป็นการรับประกันภัยรายใหม่และกรณีที่ถือว่าเป็นการก่อภาระผูกพันเพิ่มเติม อันเป็นการขยายธุรกิจในระหว่างที่บริษัทดำเนินการตามโครงการเพื่อแก้ไขฐานะเงินกองทุนที่ได้รับความเห็นชอบตามมาตรา 27/6 แห่งพระราชบัญญัติประกันชีวิต พ.ศ. 2535 และพระราชบัญญัติประกันวินาศภัย พ.ศ. 2535 และที่แก้ไขเพิ่มเติม แล้วแต่กรณี และมีผลให้ใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 19 พฤศจิกายน 2567 เป็นต้นไป

ประกาศนายทะเบียนทั้ง 2 ฉบับที่ได้บังคับใช้จะเป็นกรอบในการกำกับดูแลเชิงป้องกันเพื่อไม่ให้ บริษัทประกันชีวิต และบริษัทประกันวินาศภัย ที่อยู่ระหว่างการแก้ไขฐานะเงินกองทุน เพิ่มความเสี่ยงจากการประกอบธุรกิจในระหว่างที่ดำรงเงินกองทุนไม่ครบถ้วนตามกฎหมาย อันจะนำไปสู่ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นต่อผู้เอาประกันภัยและประชาชน ตลอดจนผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นต่อฐานะการเงินและความมั่นคงของบริษัทประกันภัย

โดยประกาศนายทะเบียนจะทำให้บริษัทประกันภัยได้ทราบว่ากรณีใดบ้างที่ถือว่าเป็นการขยายธุรกิจที่ต้องห้ามตามกฎหมายที่ไม่สามารถดำเนินการได้ในระหว่างที่บริษัทประกันภัยดังกล่าวอยู่ระหว่างดำเนินการตามโครงการเพื่อแก้ไขฐานะเงินกองทุน จนกว่าจะสามารถดำรงเงินกองทุนได้ตามที่กฎหมายกำหนด โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรณีที่ถือว่าเป็นการรับประกันภัยรายใหม่

นอกจากการห้ามเพิ่มการรับประกันภัยรายใหม่แล้ว ประกาศนายทะเบียนนี้ยังครอบคลุมถึงการต่ออายุกรมธรรม์รายเดิม และการต่ออายุสัญญาประกันภัยต่อในกรณีที่ผู้บริษัทผู้รับประกันภัยต่อ (Inward Reinsurance) ด้วย สำหรับกรณีที่ไม่รวมเป็นการรับประกันภัยรายใหม่ เช่น การต่ออายุสัญญาเพิ่มเติมแนบท้ายกรมธรรม์ประกันชีวิตที่ยังมีผลบังคับ หรือการต่ออายุกรมธรรม์ประกันภัยที่มีเงื่อนไขการรับประกันการต่ออายุเมื่อครบรอบปีกรมธรรม์ (Guarantee Renewal) เป็นต้น ตลอดจนกรณีห้ามบริษัทประกันภัยจะเข้าไปทำสัญญาบางประเภทกับบุคคลใดภายหลังถูกห้ามขยายธุรกิจตามมาตรา 27/6 ที่จะส่งผลให้บริษัทประกันภัยมีภาระผูกพันต้องจ่ายเงินหรือทรัพย์สินอื่นใดให้แก่บุคคลใดด้วย

ทั้งนี้ เพื่อป้องกันเป็นการก่อภาระผูกพันเพิ่มเติมที่จะกระทบต่อเงินกองทุนและฐานะการเงินด้วย เว้นแต่ สัญญาที่ทำขึ้นเพื่อประโยชน์ในการดำเนินการเพื่อแก้ไขฐานะเงินกองทุนฯ ตามโครงการฯ เช่น สัญญาว่าจ้างผู้สอบบัญชีหรือนักคณิตศาสตร์ เพื่อตรวจสอบและประเมินฐานะและการดำเนินการของบริษัท โดยมีค่าจ้าง ค่าตอบแทน และผลประโยชน์ที่เหมาะสมตามสภาวะตลาดและเป็นปกติทางการค้า หรือสัญญาที่เกี่ยวข้องกับค่าใช้จ่ายประจำเพื่อดำเนินธุรกิจปกติ เป็นต้น อันเป็นการสร้างความยืดหยุ่นให้บริษัทประกันภัยที่อยู่ระหว่างการดำเนินการตามโครงการแก้ไขฐานะเงินกองทุนสามารถดำเนินการตามประกาศให้กลับมามีฐานะการเงินที่มั่นคงหรือมีเงินกองทุนเป็นไปตามที่กฎหมายกำหนดและส่งผลต่อการเสริมสร้างความเชื่อมั่นให้แก่ประชาชนและต่อระบบประกันภัย ทั้งนี้ การออกประกาศนายทะเบียนทั้ง 2 ฉบับ จะไม่กระทบกระเทือนต่อสิทธิต่าง ๆ ของผู้เอาประกันภัยที่มีอยู่ตามกรมธรรม์แต่อย่างใด

“การออกประกาศทั้ง 2 ฉบับ เป็นการเพิ่มประสิทธิภาพในการกำกับดูแลของสำนักงาน คปภ. เพื่อให้สามารถตอบสนองกับการเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรมการบริการของภาคธุรกิจประกันภัย ซึ่งนอกจากไม่เป็นอุปสรรคต่อการดำเนินธุรกิจปกติแล้ว ยังมุ่งเน้นการคุ้มครองสิทธิประโยชน์ของประชาชนในฐานะผู้บริโภค ประกาศนายทะเบียนดังกล่าว จึงมีหลักการที่สอดรับกับกฎหมาย อีกทั้ง ยังเป็นการป้องกันไม่ให้บริษัทประกันภัยที่อยู่ระหว่างการแก้ไขปัญหาฐานะเงินกองทุน รับประกันภัยรายใหม่จากประชาชน หรือก่อภาระผูกพันเพิ่มเติม ซึ่งถือเป็นการเพิ่มความเสี่ยงของบริษัทและอาจส่งผลกระทบต่อประชาชนในวงกว้างได้ ตลอดจนเป็นการช่วยสร้างและฟื้นฟูความเชื่อมั่นต่อประชาชนในฐานะผู้เอาประกันภัยต่ออุตสาหกรรมประกันภัยและต่อระบบการกำกับดูแลการประกอบธุรกิจด้วย” – นายโสรัจจ์ แรกสกุลชัย ผู้ช่วยเลขาธิการสายตรวจสอบ สำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย กล่าว

กรณีที่นับว่าเป็นการรับประกันภัยรายใหม่ของประกันชีวิตและบริษัทประกันวินาศภัย

ในกรณีของบริษัทประกันวินาศภัย กรณีที่ถือว่าเป็นการรับประกันภัยรายใหม่ ได้แก่

การต่ออายุกรมธรรม์ประกันวินาศภัย แต่ไม่รวมถึงการต่ออายุกรมธรรม์ประกันภัยสุขภาพที่มีเงื่อนไขการรับประกันการต่ออายุเมื่อครบรอบปีกรมธรรม์ประกันภัย (Guarantee Renewal)
การต่ออายุสัญญาประกันภัยต่อ ซึ่งบริษัทเป็นผู้รับประกันภัยต่อ (Inward Reinsurance)

ในกรณีของบริษัทประกันชีวิต กรณีที่ถือว่าเป็นการรับประกันภัยรายใหม่ ได้แก่

การต่ออายุกรมธรรม์ประกันภัย
การต่ออายุสัญญาประกันภัยต่อ ซึ่งบริษัทเป็นผู้รับประกันภัยต่อ (Inward Reinsurance)

แต่กรณีต่อไปนี้จะไม่ถือว่าเป็นการรับประกันภัยรายใหม่ของบริษัทประกันชีวิต

การต่ออายุสัญญาเพิ่มเติมแนบท้ายกรมธรรม์ประกันชีวิตที่ยังมีผลบังคับ
การต่ออายุกรมธรรม์ประกันภัยที่มีเงื่อนไขการรับประกันการต่ออายุเมื่อครบรอบปีกรมธรรม์ประกันภัย (Guarantee Renewal)
การต่ออายุกรณีกรมธรรม์ประกันภัยสิ้นผลคุ้มครอง (Reinstatement)
การต่ออายุกรณีสัญญาเพิ่มเติมสิ้นผลคุ้มครอง (Reinstatement)

สัญญาก่อภาระผูกพันเพิ่มเติมที่บริษัทประกันชีวิตได้รับยกเว้น

ให้ถือว่าการทำสัญญากับบุคคลใดภายหลังบริษัทถูกห้ามขยายธุรกิจตามมาตรา 27/6 อันส่งผลให้บริษัทมีภาระผูกพันต้องจ่ายเงินหรือทรัพย์สินอื่นใดให้แก่บุคคลใดเป็นการก่อภาระผูกพันเพิ่มเติมของบริษัทประกันชีวิต เว้นแต่เป็นการทำสัญญาดังต่อไปนี้

สัญญาที่ทำขึ้นเพื่อประโยชน์ในการดำเนินการเพื่อแก้ไขฐานะเงินกองทุนตามโครงการแก้ไขฐานะเงินกองทุนที่บริษัทได้รับความเห็นชอบจากนายทะเบียนตามมาตรา 27/5 เช่น สัญญาว่าจ้างผู้สอบบัญชีหรือนักคณิตศาสตร์ประกันภัยเพื่อตรวจสอบหรือประเมินฐานะและการดำเนินงานของบริษัทโดยมีค่าจ้าง ค่าตอบแทน และผลประโยชน์ที่เหมาะสมตามสภาวะตลาดและเป็นปกติทางการค้า
สัญญาที่เกี่ยวข้องกับค่าใช้จ่ายประจำเพื่อดำเนินธุรกิจตามปกติ
สัญญาเอาประกันภัยต่อหรือสัญญาเอาประกันภัยต่อช่วง ที่ทำขึ้นเพื่อประโยชน์ในการบริหารจัดการความเสี่ยงของบริษัทอันสืบเนื่องจากภาระผูกพันตามสัญญาประกันชีวิตที่บริษัทมีอยู่โดยมีค่าจ้าง ค่าตอบแทน และผลประโยชน์ที่เหมาะสมตามสภาวะตลาดและเป็นปกติทางการค้า
สัญญาอื่นใดที่ได้รับความเห็นชอบจากนายทะเบียน

สัญญาก่อภาระผูกพันเพิ่มเติมที่บริษัทประกันวินาศภัยได้รับยกเว้น

ให้ถือว่าการทำสัญญากับบุคคลใดภายหลังบริษัทถูกห้ามขยายธุรกิจตามมาตรา 27/6 อันส่งผลให้บริษัทมีภาระผูกพันต้องจ่ายเงินหรือทรัพย์สินอื่นใดให้แก่บุคคลใดเป็นการก่อภาระผูกพันเพิ่มเติมของบริษัทประกันวินาศภัย เว้นแต่เป็นการทำสัญญาดังต่อไปนี้

สัญญาที่ทำขึ้นเพื่อประโยชน์ในการดำเนินการเพื่อแก้ไขฐานะเงินกองทุนตามโครงการแก้ไขฐานะเงินกองทุนที่บริษัทได้รับความเห็นชอบจากนายทะเบียนตามมาตรา 27/5 เช่น สัญญาว่าจ้างผู้สอบบัญชีหรือนักคณิตศาสตร์ประกันภัยเพื่อตรวจสอบหรือประเมินฐานะและการดำเนินงานของบริษัทโดยมีค่าจ้าง ค่าตอบแทน และผลประโยชน์ที่เหมาะสมตามสภาวะตลาดและเป็นปกติทางการค้า
สัญญาที่เกี่ยวข้องกับค่าใช้จ่ายประจำเพื่อดำเนินธุรกิจตามปกติ
สัญญาเอาประกันภัยต่อหรือสัญญาเอาประกันภัยต่อช่วง ที่ทำขึ้นเพื่อประโยชน์ในการบริหารจัดการความเสี่ยงของบริษัทอันสืบเนื่องจากภาระผูกพันตามสัญญาประกันวินาศภัยที่บริษัทมีอยู่โดยมีค่าจ้าง ค่าตอบแทน และผลประโยชน์ที่เหมาะสมตามสภาวะตลาดและเป็นปกติทางการค้า
สัญญาที่เกี่ยวข้องกับการประเมินวินาศภัยอันสืบเนื่องจากภาระผูกพันตามสัญญาประกันวินาศภัยที่บริษัทมีอยู่ โดยมีค่าจ้าง ค่าตอบแทน และผลประโยชน์ที่เหมาะสมตามสภาวะตลาดและเป็นปกติทางการค้า
สัญญาอื่นที่ได้รับความเห็นชอบจากนายทะเบียน